Ustawa z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych zastąpi obecnie obowiązującą ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji. Kwestię kosztów komorniczych uregulowała odrębna ustawa, uchwalona przez Sejm w dniu 28 lutego 2018 r.
Ustawa o komornikach sądowych wyraźnie stwierdza, że komornik jest funkcjonariuszem publicznym, działającym przy sądzie rejonowym. Czynności w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym komornik wykonywać ma osobiście, a zlecanie wykonywania określonych czynności asesorowi będzie dopuszczalne jedynie w celu przygotowania asesora do wykonywania zawodu komornika.
Komornik, jako funkcjonariusz publiczny, korzysta ze szczególnej ochrony prawnokarnej i podlega zasadom odpowiedzialności prawnokarnej właściwym dla funkcjonariuszy publicznych. Jednocześnie ustawa powierza samorządowi komorniczemu zadania w zakresie szkolenia komorników oraz sprawowania nad nimi nadzoru korporacyjnego. Wzmacnia również nadzór nad komornikami, określając trzy formy tego nadzoru: administracyjną, judykacyjną oraz korporacyjną.
Ustawa reguluje także zasady powoływania i odwoływania komorników, prowadzenia kancelarii komorniczej, asesury oraz aplikacji komorniczej.
Nowe przepisy zwiększają uprawnienia oraz ochronę pozycji procesowej dłużników. Wprowadzono m.in. obowiązek doręczania urzędowego formularza skargi przy pierwszej czynności egzekucyjnej. Według szacunków Ministerstwa Sprawiedliwości, 80% skarg na czynności komorników jest nieuwzględniana z powodu braków formalnych. Wynika to w dużej mierze z niskiej świadomości prawnej obywateli. Komornik, przystępując do egzekucji, wręczy dłużnikowi nie tylko informację o przysługujących mu prawach, lecz również formularz skargi na czynności komornika. Ponadto, ustawa wprowadza obowiązek nagrywania przebiegu niektórych czynności egzekucyjnych, w tym możliwość nagrywania przebiegu licytacji nieruchomości.
Ustawa z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych nowelizuje osiemnaście ustaw. Najważniejsze zmiany obejmują przepisy egzekucyjne Kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawę z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych. Wskutek nowelizacji powstanie możliwość tworzenia w sądach rejonowych wydziałów egzekucyjnych (do rozpoznawania m.in. spraw o nadawanie klauzul wykonalności tytułom egzekucyjnym oraz spraw ze skarg na czynności komornika sądowego).
Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. (analogicznie jak ustawa z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych), z wyjątkiem przepisu określającego tryb powoływania komorników przez Ministra Sprawiedliwości (art. 12 ust. 1), który wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia ustawy.